Cemal Süreya

Cemal Süreya (Cemalettin Seber; 1931, Erzincan - 9 Ocak 1990, İstanbul) 1954’te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü’nü bitirdi. Maliye Bakanlığı’nda müfettiş yardımcılığı ve müfettişlik görevlerinde bulundu;

1965’te ayrıldığı müfettişlik görevine 1971’de yeniden döndü; 1982’de müşavir maliye müfettişliğinden emekli oldu. Ağustos 1960’ta başladığı ve yalnızca dört sayı çıkarabildiği Papirüs dergisini, Haziran 1966-Mayıs 1970 arası 47, 1980-81 arası iki sayı daha çıkardı.

1978’de Kültür Bakanlığı’nda Kültür Yayınları Danışma Kurulu üyesi olarak da görev yapan Cemal Süreya, emekli olduktan sonra, yayınevlerinde danışman ve ansiklopedilerde redaktör olarak çalıştı. Birçok dergide yazıları ve şiirleri yayımlandı; ayrıca Oluşum, Türkiye Yazıları, Maliye Yazıları dergileri ile Saçak dergisinin kültür-sanat bölümünü bir süre yönetti. Politika, Aydınlık, Yeni Ulus ve Yazko Somut gazeteleri ile 2000’e Doğru dergisinde köşe yazıları yazdı.

İkinci Yeni hareketinin önde gelen şair ve kuramcılarından sayılan Cemal Süreya’nın ilk şiiri “Şarkısı-beyaz”, Ocak 1953’te Mülkiye dergisinde yayımlanmıştı. Ölümünden sonra adına bir şiir ödülü kondu. Feyza Perinçek ve Nursel Duruel, şair üzerine bir biyografik inceleme hazırladılar: Cemal Süreya / Şairin Hayatı Şiire Dahil (1995). 1997’de de Cemal Süreya Arşivi yayımlandı.

Kitapları:
Şiir: 

• Üvercinka (1958; Yeditepe Şiir Armağanı), 
• Göçebe (1965; 1966 TDK Şiir Ödülü), 
• Beni Öp Sonra Doğur Beni (1973), 
• Sevda Sözleri (Uçurumda Açan ile birlikte toplu şiirleri: 1984), 
• Sıcak Nal ve Güz Bitigi (1988; Behçet Necatigil Şiir Ödülü), 
• Sevda Sözleri (bütün şiirleri: 1990, ö.s; YKY 1995). 
• Günübirlikler

Düzyazı: 

• Şapkam Dolu Çiçekle (1976), Günübirlik (1982), 
• Onüç Günün Mektupları (1990, ö.s.; YKY 1998), 
• 99 Yüz (1991; YKY 2004), 
• 999. Gün / Üstü Kalsın (1991), 
• Folklor Şiire Düşman (1992), 
• Uzat Saçlarını Frigya (Günübirlik’in yeni basımı: 1992), 
• Aydınlık Yazıları / Paçal (1992), 
• Oluşum’da Cemal Süreya (1992), 
• Papirüs’ten Başyazılar (1992), 
• Günler (999. Gün’ün genişletilmiş basımı: YKY 1996), 
• Güvercin Curnatası (Cemal Süreya ile konuşmalar: haz. Nursel Duruel, YKY 1997; genişletilmiş basımı: YKY, 2002), 
• Toplu Yazılar I: Şapkam Dolu Çiçekle ve Şiir Üzerine Yazılar (YKY 2000).

Cemal Süreya iki antoloji (Mülkiyeli Şairler ve 100 Aşk Şiiri) hazırladı; Simone de Beauvoir’dan Sade’ı Yakmalı mı? (1966; YKY 1997), Gustave Flaubert’den Gönül ki Yetişmekte (Duygusal Eğitim) ve Antoine de Saint-Exupéry’den Küçük Prens (Tomris Uyar’la birlikte) başta olmak üzere, pek çok çeviri yaptı. Çeviri şiirleri (Yürek ki Paramparça, haz. Eray Canberk, YKY 1995) ve Çocukça dergisi için yazdığı yazılar (Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi, haz. Necati Güngör, 1993; YKY 1996) derlendi.

Cemal Süreya’nın YKY’deki öteki kitapları:

• Sevda Sözleri (bütün şiirleri, 1995)
• Yürek ki Paramparça (çeviri şiirler, 1995)
• Günler (günlük, 1996)
• Güvercin Curnatası (konuşmalar ve soruşturma yanıtları, 1997)
• Onüç Günün Mektupları (mektup, 1998)

Toplu Yazıları:

• Şapkam Dolu Çiçekle ve Şiir Üzerine Yazılar (2000)
• 99 Yüz (2004)
• Doğan Kardeş
• Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi (çocuk yazıları, 1996)